صورت بندی مسئله نظارت در امر حکمرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت کارآفرینی، گرایش سازمان ،دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 استادیار دانشکده مدیریت، اقتصاد و مهندسی پیشرفت دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

4 پژوهشگر حوزه مدیریت، تهران، ایران

چکیده

مهم­ترین اقدام در حل مسئله، صورت­بندی مسئله اسـت؛ بدون صورت­بندی صحیح از مسئله، ارائه راهکار مطلوب، ممکن نیست. در همین راستا مسائل نظارتی یکی از مهم‌ترین مسائل در نظام حکمرانی است که ضعف در صورت­بندی این مسائل، موجب ناکارآمدی راه‌حل‌های مطرح شده در حوزه نظارت شده و در نهایت، کاهش سرمایه اجتماعی، فساد و ناکارآمدی نظام حکمرانی را به همراه خواهد داشت. ازاین‌رو، پژوهش حاضر، در جهت صورت­بندی مسئله نظارت در امر حکمرانی سامان داده شده است. برای جمع‌آوری داده‌ها، علاوه بر مطالعه 13 سند، 24 مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختاریافته با صاحب‌نظران (شامل 18 کارگزار دولت و 6 عضو هیئت‌علمی) صورت گرفت. برای تحلیل داده­های کیفی جمع­آوری شده از روش تحلیل مضمون استفاده شده است که حاصل آن، 97 مضمون پایه، 34 مضمون سازمان‌دهنده و 9 مضمون فراگیر بوده است. مضامین فراگیر شامل: فقدان اثربخشی سیستم‌های نظارتی، عدم اجرا و تدوین صحیح قوانین، نبود نظارت بر حسن جریان امور، عدم پاسخگویی و مسئولیت‌پذیری، فقدان شفافیت، عدم انسجام و یکپارچگی، فقدان شایسته‌سالاری و شایسته‌گزینی، عدم نظارت درونی و خودکنترلی، و فقدان تصمیم‌گیری جمعی شناسایی شد که بیان‌کننده عوامل ضعف در دستگاه‌های نظارتی و کاستی‌های موجود در قوانین و مقررات حاکم است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Problem structuring of control in the matter of governance

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Esmaeili Givi 1
  • masoomeh Sarvandi 2
  • Mahdi Abdolhamid 3
  • sahar Shadram 4
1 Associate Professor; Department of Public Administration, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran
2 PhD Student of Entrepreneurship Management, Faculty of Entrepreneurship, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Assistant Professor,School of Management, Economics, and Progress Engineering, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran
4 Management Researcher, Tehran, Iran
چکیده [English]

The most important action in solving the problem is the problem structuring; Without a correct problem structuring, it is not possible to provide an optimal solution. In this regard, control issues are one of the most important issues in the governance system. Weakness in the formulation of these issues, has caused the inefficiency of the solutions in the field of control and will ultimately lead to the reduction of social capital, corruption and inefficiency of the governance system. Therefore, the current research has been organized in order to formulate the problem of control in the matter of governance. To collect data, 13 documents were studied and 24 deep and semi-structured interviews were conducted with experts (including 18 government officials and 6 faculty members). To analyze the qualitative data, the thematic analysis method was used, which resulted in 97 basic themes, 34 organizing themes, and 9 global themes. Finally, according to the coding done, the global themes include: lack of effectiveness of control systems, lack of correct implementation and formulation of laws, lack of control over the smooth flow of affairs, lack of accountability and responsibility, lack of transparency, lack of coherence and integrity, lack of meritocracy and merit selection, lack of internal control and self-control, and the lack of collective decision-making were identified, which indicate the weak factors in the regulatory bodies and the deficiencies in the governing laws and regulations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • control
  • governance system
  • problem structuring
آراسته، حسین (1380). مبانی حاکمیت در قانون اساسی. فصلنامه حکومت اسلامی، 21،112-69.
الوانی، مهدی؛ آذر، عادل؛ دانایی‌فرد، حسن (1390). روش‌شناسی پژوهش کیفی در مـدیریت: رویکـردی جـامع. تهـران: انتشـارات اشراقی.
پاینده, دانایی‌ فرد, امامی, & رحمتی. (2020). نقش ساختاردهی به مسائل اجتماعی در طراحی برنامه‌های عمومی؛ مطالعه موردی: شبکه بازرسی و نظارت مردمی. سیاستگذاری عمومی5(4), 33-56.‎
جلیلی سودابه. (1389). پاسخگویی و اثربخشی نظامهای نظارتی. خط مشی گذاری عمومی در مدیریت (رسالت مدیریت دولتی). دوره  1 , شماره 1 ;  صفحه 119 تا 154
حسینی. سید حسین.بایگی موسوی.سید علی. (1390). نهادهای نظارتی حاکم بر قراردادهای مالی دولتی و چالش های آن. اقتصاد پولی، مالی سال اول، شماره 1.
حقیقی. مهری. ابدی. سعید رضا.عربیان.اصغر.جلالی محمد. (1397). مؤلفه‌های کارآمدی دولت در نظارت مالی کارآ و کاهش جرایم و تخلفات مالی در دستگاه‌های اجرایی. دانش حسابرسی سال هجدهم،شماره 72.
حیدری، فرشاد. رجبی، زینب.(1395). تدوین الگوی پارادایمی حکمرانی نظارتی کارا و اثربخش بر شبکه بانکی کشور. مطالعات مالی و بانکداری اسلامی سال دوم، شماره 3
خانی, احمد, دلخواه, جلیل, & خائف الهی, احمد علی. (1397). واکاوی دلایل و عوامل چسبندگی شغلی: پژوهشی آمیخته. مدیریت دولتی, 10(3), 459-480. doi: 10.22059/jipa.2018.264662.2351
خامنه­ای، سید علی، بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوة قضائیه، با حضور خانواده‌های شهدای هفتم تیر، سال 1389 ، ص 79.
دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، به قلم جمعی از نویسندگان، زیر نظر دکتر محمد معین، تهران: سیروس، آبان 1346.
داودی، ح.، و بخشایش اردستانی، ا.، و عربیان، ا. (1398). بررسی نقش‌های تقنینی و نظارتی مجلس شورای اسلامی و نقش آن در الگوی حکمرانی خوب. پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، 9(3), 207-234.
ذاکر صالحی، غلامرضا، رحمتی فر، مهدی. (1390). ارتقای سلامت دستگاه قضا : موردکاوی مبارزه با پدیده واسطه گری. فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، سال اول، شماره 1 .
رضایی, مهدی, & رضوانی فر, محمد مهدی. (1398). دستورگرائی و سیاستگذاری عمومی؛ تحلیلی بر جایگاه و کارکرد سیاستگذاری عمومی در منظومه حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران. پژوهش حقوق عمومی, 21(63), 9-41. doi: 10.22054/qjpl.2019.27637.1692
راسخ, & رفیعی. (2012). نسبت حکومت با زندگی مطلوب «نگرشی به رویکرد کمال‌گرایی». حقوق اسلامی8(30), 59-76.‎
رشیدی. احمد. معنوی. منا. (1398). فراتحلیل وظایف نظارتی سازمان بازرسی و مفهوم بندی آن در الگوی حکمرانی خوب. دیدگاه های حقوق قضایی  شماره 87.
رمضانپور، دانیال، عبدالحمید، مهدی و رضائیان، علی (1400). ساختاردهی به مسئلۀ عدم مشارکت نخبگان در تدوین سیاست‏های عمومی نظام جمهوری اسلامی ایرانسیاست‌های راهبردی و کلان، دوره نهم، شماره 36
ژاله باغبادرانی, معصومه, یعقوبی پور, علی, & فتحی زاده, علیرضا. (1400). طراحی مدل حکمرانی مشارکتی در راستای کاهش فساد اداری با رویکرد آمیخته (موردمطالعه: استانداری و فرمانداری شهر اهواز)فصلنامه علمی راهبرد30(4), 829-863.
شاه علی، احمدرضا. (1398). شیوه‌های نظارت و اعمال آنها در نظام مردم‌سالار اسلامی از منظر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه علمی پژوهش‌های انقلاب اسلامی, 8(29)، 31-55.
شیدائیان، مهدی و اسحاقی، سید جعفر و رجایی، زهرا، (1398)، بررسی نقش شفافیت قوه قضاییه در توسعه سرمایه اجتماعی ایران، دومین همایش ملی سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار، قم،
صالحی‌هفشجانی, عطریان, ‌فرامرز, & مسعود. (2020). نقش نظارت در حکمرانی خوب. جامعه شناسی سیاسی ایران, 12(3), 2288-2298.‎
صادقی جقه، سعید. (1397). شفافیت، نظارت و کارآمدیفصلنامه مطالعات راهبردی.21(82). 7-34.
صلاحی، سهراب. بهادری جهرمی. علی.(1392). راهکارها و ابزار نظارت بر حاکمیت در حکومت اسلامی. مطالعات حقوقی دولت اسلامی سال دوم  شماره 4
طهماسبی، جواد. (1390). "فرایند نظارت انتظامی بر رفتار قضات". مجله حقوقی دادگستری. شماره 76. صفحات 209 -229
قلی پور, رحمت اله, درویش زاده, محمد مهدی, & پیران نژاد, علی. (1398). بررسی روش‌ها، منبع‎ها و مانع‎های دستیابی به درآمد پایدار شهری (مطالعه موردی: شهرداری ارومیه). مدیریت دولتی, 11(1), 151-178. doi: 10.22059/jipa.2019.272409.2463
فلاح سلوکلایی. محمد. کدخدایی. عباسعلی. (1390). نظام تشویق و تنبیه کارگزاران حکومتی در اسلام. حکومت اسلامی سال شانزدهم شماره 3 (پیاپی 61)
کمیجانی, علی, & عیوضی, محمدرحیم. (1400). سیمای حکمرانی مطلوب در ایران: از ظرفیت تا فرصتفصلنامه علمی راهبرد30(3), 427-465.
گرجی ازندریانی، علی اکبر، شفیعی سردشت، جعفر. (1392). اعمال نظارت‌ناپذیر قضایی دولت. فصلنامه دانش حقوق عمومی، 2(5), 21-40.
مشهدی.علی.جلیلی مراد. آیت اله. (1398). معیارهای نظارت قضایی بر صلاحیتهای اختیاری مقامات اداری
مقیمی, سید محمد, پورعزت, علی اصغر, دانایی فرد, حسن, & احمدی, حیدر. (1395). تبیین عناصر حکمرانی خوب در سیاست‌گذاری نظام بودجه‌ریزی کشور. مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی, 6(21), 31-52.
میر شجاعیان حسینی، ح.، و رهبر، ف. (1390). شناخت روابط علی میان مؤلفه های حکمرانی خوب در کشورهای در مخاطره نفرین منابع طبیعی. مطالعات و سیاست های اقتصادی (سیاست های اقتصادی- نامه مفید), 7 (17)  (2 (87)), 67-86.
میرزایی، خلیل (1388). پژوهش، پژوهشگری و پژوهش‌نامه‌نویسی. تهران: انتشارات جامعه‌شناسانه.
میرمحمدی. سید محمد. الوانی. سید مهدی.زینلی.حامد.(1395). تحلیلی بر سازوکار نظارت و تعادل در روابط بین نهادهای حاکمیتی نظام جمهوری اسلامی ایران. چشم انداز مدیریت دولتی سال هفتم، شماره 28.
میرباقری, سید محسن, رفیعی آتانی, عطاءالله, & پارسانژاد, محمدرضا. (1401). طراحی الگوی مفهومی حکمرانی مشارکتی در ایران: رویکرد داده بنیاد. فصلنامه علمی راهبرد, 31(2), 195-218. doi: 10.22034/rahbord.2022.157936
یوسفی،علی، اکبری، حسین (1390). تاملی جامعه شناختی در تشخیص و تعیین اولویت مسائل اجتماعی ایران، نشریه مسائل اجتماعی ایران، 2(1)، 195-223. magiran.com/p1589729
نصیری خلیلی. علی اکبر.بهنیافر.احمد رضا. پور قصاب امیری. علی.(1399). بررسی ابعاد و مؤلفه‌های حاکمیت قانون در توسعه فراگیر و پیامدهای سیاسی آن. مجله علوم سیاسی، پیاپی ۵۲.
نهج‌البلاغه(1379) مترجم: حسین انصاریان، انتشارات پیام آزادی، ، چاپ چهارم.
وفادار.زهرا.تقوی فرد. محمدتقی.رحیمی.مهدی.آقایی.مجتبی. (1395). تحلیلی بر چرخه انسجام سیاستی در نظام حکمرانی فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران. دوره 4، شماره 16، صفحه 1-33
یاوری، اسدالله، تنگستانی، محمدقاسم . (1394). پاسخگویی نظام قوه نسبت و قضاییه آن با استقلال این قوه. مجله حقوقی دادگستری ، سال هشتادم، شماره نود و پنجم .
 
 
Albertofranco, L. (2009): Problem structuring methods as intervention tools. Reflections from their use with multi-organisational teams☆. In Omega 37 (1), pp. 193–203.
Attride-Stirling, J. (2001). Thematic networks: an analytic tool for qualitative research. Qualitative research1(3), 385-405.
Cook, S. J., & Fortunato, D. (2022). The Politics of Police Data: State Legislative Capacity and the Transparency of State and Substate Agencies. American Political Science Review, 1-16.
Dunn, William N. (2015): Public policy analysis: Routledge.
Eden, C.; Ackermann, Fran (2006): Where next for problem structuring methods. In The Journal of the Operational Research Society 57 (7), pp. 766–768.
Elsye, R. (2022). Local Government Control And Supervision. Journal of Positive School Psychology, 6(8), 6967-6974.
Elsye, R. (2022). Local Government Control And Supervision   Journal of Positive School logy, 6(8), 6967-6974 Psycho
Fisher, M. A., & Milliken, L. K. (2022). Crowdsourcing Science and Technology Expertise to Empower Legislative Branch Oversight and Policymaking. Digital Government: Research and Practice.
Hoppe, Robert A. (2012): The governance of problems. Puzzling, powering, participation. Bristol, England: Policy Press.        
Hong, Namsoo Shin (1998): The relationship between well-structured and ill-structured problem solving in multimedia simulation: The Pennsylvania State University.
 
Krefting, L. (1991). Rigor in qualitative research: The assessment of trustworthiness. American Journal of Occupational Therapy,
Keys, P. (2007). Developing a design science for the use of problem structuring methods. Systemic Practice and Action Research, 20, 333-349.
Krefting, L. (1991). Rigor in qualitative research: The assessment of trustworthiness. The American journal of occupational therapy, 45(3), 214-222.
 
Mingers, John (2011): Soft OR comes of age—but not everywhere! In Omega 39 (6), pp. 729–741.DOI: 10.1016/j.omega.2011.01.005.
Mingers, J., & Rosenhead, J. (2004). Problem structuring methods in action. European journal of operational research152(3), 530-554.
Mingers, J., & Rosenhead, J. (2004). Problem structuring methods in action. European journal of operational research152(3), 530-554.
Mays, N., & Pope, C. (2000). Assessing quality in qualitative research. Bmj, 320(7226), 50–52. https://doi.org/10.1136/bmj.320.7226.50
Opdenakker, R. J. G. (2006). Advantages and disadvantages of four interview techniques in qualitative research. Forum: Qualitative Social Research, 7(4), 1-13. https://doi.org/10.17169/fqs-7.4.175.
Opdenakker, R. (2006, September). Advantages and disadvantages of four interview techniques in qualitative research. In Forum qualitative sozialforschung/forum: Qualitative social research (Vol. 7, No. 4).
Pope, C., Ziebland, S., & Mays, N. (2000). Qualitative research in health care:Analysing qualitative data. BMJ: British Medical Journal320(7227), 114.
Spector, M., & Kitsuse, J. I. (2001). Constructing Social Problems. New Brunswick. Transactions Publisher.
Svensson, A. B. (2019). The fuzzy concept of collaborative governance: A systematic review of the state of the art. Central European Journal of Public Policy, 13(2): 28–39
Salari, M. (2023). Policy Making based on Good Governance in Order to Manage Comflicts of Interest and Protect Public Rights (A Case Study of The Social Security Organization). Iranian Journal of Public Policy, 8(4), 170-185.
Termeer, C. J., Dewulf, A., & Biesbroek, R. (2019). A critical assessment of the wicked problem concept: relevance and usefulness for policy science and practice. Policy and Society38(2), 167-179.
Thissen, W. A., & Walker, W. E. (2013). Public policy analysis. Public Policy Analysis (1st ed.). Springer, Boston, MA. https://doi. org/10.1007/978-1-4614-4602-6.
Zondi, S. I. (2021). Assessment of oversight mechanisms to enhance goodgovernance in local government: a case study of Okhahlamba Local Municipality (Doctoral   dissertation).