پژوهش حاضر در پي پاسخ‌گویی به اين پرسش است که «چگونه میتوان با بهرهگیری از دانش هوشمندی توان دیدبانی سازمان را در راستای جلوگیری از غافلگیری، ارتقا داد؟». به‌منظور برجسته کردن ديدباني ابتدا چالشهاي آن را بررسی و سپس، کاربست هوشمندي را در فعاليتهاي آيندهپژوهي مطالعه کرده‌ایم. روش پژوهش، آمیخته، طرح پژوهش، اکتشافی متوالی، و نظریه آن، مبنایی بوده است. دانش به‌دست‌آمده از مرحله کیفی، از طريق تکمیل پرسش‌نامه توسط فعالان آینده‌پژوهی حاضر در مراکز پژوهشی و تصمیمسازی کشور پردازش شد. گفتنی است، جامعه آماری اين پژوهش، براساس اطلاعاتی تکمیل شده است که پژوهشگران در مقاله‌ها، کتابها، و کتابچههای مجموعه‌مقالات ارائه داده‌اند (معرفی خودشان به‌عنوان فعال حوزه آینده‌پژوهی یا فعال حوزه هوشمندی). درنهايت، فرایندهای دیدبانی هوشمند راهبردی، با تکيه بر ويژگيهاي دانش هوشمندي، ارائه شده است که با بهرهگيري از تکرار گامها براي دستيابي به بيشينۀ اطلاعات از محيط سازمان، ميتواند با اطمينان بيشتري به شناسايي نشانه‌های ضعيف تغيير، درک نيات راهبردي رقباي سازمان، و هشدار بههنگام راهبردي در مورد شگفتيسازهاي آينده بپردازد. اين فرایندها ميتوانند در راستای مديريت راهبردي در سازمان‌ها به‌کار روند و با توجه به کمبود منابع دانشی در حوزه ديدباني در کشور، براي افزايش کارايي فعاليتهاي آيندهپژوهي، راهگشا خواهند بود.
