قدرت و بازتعریف نظریه برنامه‌ریزی شهری (با تأکید بر دیدگاه اقتصاد سیاسی فضا)

نویسندگان

چکیده

در راستای افزایش قدرت تبیین‌گری و پوشش شکاف بین نظریه و عمل در برنامه‌ریزی شهری، مفاهیمی از رشته‌های مختلف وارد بدنه این حوزه شده و منجر به بازتعریف برنامه‌ریزی ‌شده است. از دهه 60 میلادی با اهمیت پیداکردن مؤلفه‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و منافع انسانی و ظهور رویکردهای انتقادی، مفاهیمی نظیر قدرت در مباحث اجتماعی مطرح و به‌تبع آن وارد حوزه برنامه‌ریزی شد. در این رابطه، دیدگاه‌های مختلفی از قدرت در برنامه‌ریزی فضایی مطرح شده است که با توجه به تأکید این پژوهش بر رویکردهای اقتصاد سیاسی، تبیین نقش مؤلفه‌های سیاسی (قدرت) در بازتعریف نظریه برنامه‌ریزی شهری، هدف اساسی این پژوهش خواهد بود. در راستای دستیابی به هدف مطالعه، از تحلیل توصیفی- تبیینی و روش قیاسی- فرضیه‌ای استفاده خواهد شد. نتایج حاکی از آن است که ظهور رویکردهای انتقادی تبیین‌گر قدرت (سیاست) در عرصه علوم اجتماعی و برنامه‌ریزی شهری در دهه‌های اخیر، نفوذ سازوکارهای سرمایه‌داری در برنامه‌ریزی شهری را آشکار کرده و به‌تبع آن موجب بازتعریف برنامه‌ریزی شهری در شکل رویکردهای برنامه‌ریزی با ماهیت توزیعی به قدرت شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Powerand Re-definition of Urban Planning Theory (with an Emphasis on Political Economy in Oil-Based Economies)

چکیده [English]

In order to strengthen the explanatory ability of urban planning and covering the gap between the theory and practice, various principles are got involved from other disciplines. Since 1960, social, cultural, political and human factors became more important and with the emergence of critical approach, concepts such as power entered into social discussions and consequently influenced the field of planning. In this direction, different approaches of power in space and planning were introduced. According to emphasis of this research on political economy approaches, explaining the role of political factors (power) in the re-definition of urban planning theory is the major object of this article. In this way, the descriptive-explanative analysis and inductive-hypothesis method were used. Results indicate that with the advent of critical approaches, explaining the factor of power (politics) in social fields, the impact of capitalism mechanism on urban planning became apparent and consequently urban planning was redefined

کلیدواژه‌ها [English]

  • urban planning theory
  • Space
  • Power
  • Political Economy of Space
  • Tabriz Metropolis