محاسبه ثقل تورم (هسته مرکزی تورم) در ایران و مقایسه آن با تورم کلی

نویسنده

چکیده

امروزه نقش و اهمیت شاخص‌های اقتصادی در برنامه‌ریزی و مدیریت کشور بر کسی پوشیده نیست. در اقتصاد امروز دنیا، شاخص‌های مختلفی محاسبه می‌شوند که هر یک می‌تواند به نوعی بخشی از وضعیت اقتصادی یک منطقه یا کشور یا گروهی از مردم را به نمایش گذارد. این مسئله عاملی در جهت بهبود ارزیابی‌ها و تجزیه و تحلیل‌های انجام شده در خصوص توانایی‌ها و امکانات اقتصادی آن منطقه است. از جمله معروفترین و حساس‌ترین این شاخص‌ها می‌توان از شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی یا CPI نام برد. این شاخص به بررسی تغییرات قیمت کالاها و خدمات موجود در یک سبد ثابت از کالاها و خدمات مصرفی خانوارها می‌پردازد که در یک دوره زمانی معین بدست آمده است. در این سبد اقلام به طبقات و گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند و درون این طبقات اقلام با تغییرات قیمت روبرو هستند که در نهایت کل شاخص نیز دستخوش تغییر می‌شود. گاهی اوقات این روند تغییر قیمت شکل ثابت و کنترل شده‌ای دارد ولی در خصوص برخی از اقلام این تغییرات قیمت، نوسان‌های نامنظم و غیرقابل پیش‌بینی از خود نشان می‌دهند که خود عاملی در جهت تغییرات نوسانی در رقم شاخص می‌شوند. به همین جهت نرخ تورم در آن دوره زمانی خاص، تأثیر این عوامل را در خود جای می‌دهد. در کشور ما این تغییرات می‌تواند ناشی از تغییرات قیمت نفت، سیاست‌های خاص پولی، برنامه‌ریزی‌های مقطعی دولت و غیره باشد؛ در چنین حالتی از رهیافتی دیگر با نام ثقل تورم (هسته مرکزی تورم) یا پایه تورم می‌توان استفاده کرد که در اصول کلی مشابه CPI است ولی در جزییات و الگوسازی‌ها دارای تفاوت‌هایی است. در این مقاله پس از مروری اجمالی به مقوله تورم به بررسی ماهیت و خواص ثقل تورم (هسته مرکزی تورم) و روش‌های اندازه‌گیری آن می‌پردازیم و سپس به محاسبه ثقل تورم (هسته مرکزی تورم) در سال‌های 1386-1362 خواهیم پرداخت. شایان ذکر است که ثقل تورم (هسته مرکزی تورم) مقوله‌ای برخلاف یا علیه CPI و تورم کلی که از این شاخص به دست می‌آید نیست بلکه روند CPI را فارغ از نوسان‌های به وجود آمده مورد بررسی قرار می‌دهد. اهمیت این شاخص که روند میان‌مدت و بلندمدت نرخ تورم را تحت پوشش قرارمی‌دهد، در زمانی که سیاست‌های کاهش تورم در دستور کار متولیان سیاستگذاری پولی باشد، بسیار حیاتی و پراهمیت است. این مقاله صرفاً به بررسی اجمالی موضوع پرداخته و مباحث مربوط به مقایسه روش‌های محاسبه و امکان پیش بینی تورم کلی با استفاده از ثقل تورم (هسته مرکزی تورم) که بیشتر جنبه نظری دارند درگزارش‌های بعدی ارایه خواهد شد.لازم به ذکر است مطالب عنوان شده در این مقاله که در ابتدا به منظور ارایه در کنفرانس بین‌المللی آمار در لیسبون تهیه شده بود، صرفاً جنبه تحقیقاتی داشته و منعکس‌کننده نظرات، اهداف و سیاست‌های هیچ سازمان دولتی نیست.

عنوان مقاله [English]

Measuring core inflation in Iran and compare it with total inflation

چکیده [English]

Central banks employ price indexes to explaining monetary policy to the public.;
These indexes must cover goods and services consumed by households.;
CPI as a principal indicator used as a measure of inflation.In Iran CPI and inflation rate has been computed from 1935.This measure is a laspeyres index and is available at a monthly frequency .Now more and more effort has been made to improve the methodology for calculation CPI and inflation precisely .We have lots of investigation and papers about CPI . Monetary experts try to employ CPI to make fine economic situation . Inflation in Iran , because of some reasons, like unexpected problems in pricing, has a variant and high rate .We are trying to an inflation control target - according to inflation target regime in monetary policy-, measure monthly core inflation .Here some methodologies has been used . These methods are different from other countries ,because pricing system in Iran is different . We compare results of methods and use them to project underlying inflationary trend .We will also see that "can core inflation show long - term trend in price growth in Iran" ," can it support decisions of monetary policy authorities .We will also try to use core inflation not only as a trend indicator , but also as a forecasting tool.;
The study’s basic forecasts for 2023 are; to raise Turkey to the level of a developed nation, to make its economic value added, population, trade, human development and technology compatible with those of the world by raising them, and to construct its global positioning on a Multilateral Turkey model.;
trends continue, but the necessary trend changes are revealed by structuring the future from today. The second important feature is that it is built on establishing maximum compatibility between global structuring and forecasts for Turkey and on maximum compatibility among politics, security, the economy and social sciences.;