; ابتدا باید معلوم باشد مراد راقم این سطور از دین، در این نوشتار مجموعه مطالبی است که از ناحیه متولّیان اصلی دین یعنی خدا یا پیامبران و یا امامان معصوم بیان گردیده و اختصاصی به فروع یا اصول دین و یا اخلاقیات و غیر آن ندارد. ; همچنین از آنجا که به تعبیر فلاسفه، «لابشرط یجتمع مع الف شرط» [ماهیت لابشرط با هزار شرط قابل جمع است] واژهی «دین» را به صورت لابشرط به کار بردهایم؛ بدین معنی که دین را آزاد گذاشتهایم تا بتواند بر هر دینی قابل تطبیق باشد، البته نه اینکه «آزاد» بودن قید آن باشد بلکه هیچ قید و شرطی در آن لحاظ نگردیده و به همین دلیل هم میتواند در چهره هر دینی ظاهر شود و گاهی به صورت اسلام، گاهی به صورت مسیحیت و گاهی هم یهودیت و سایر ادیان تجسّم یابد. بنابراین وقتی فیالمثل میگوییم: «اگر با جهانبینی دینی نگاه کنیم» میتواند جهانبینی اسلامی مراد باشد و میتواند دو یا چند و یا همهی ادیان در نظر باشد. البته همه جا، مراد از دین ادیان آسمانی است;