دیباچه‌ای بر سنت‌ها و جنبش‌های دینی و شبه‌ دینی معاصر

نویسنده

چکیده

جنبش‌های دینی جدید چیستند؟ اکنون پس از گذشت حدود شش دهه از آغاز مطالعات درباره این جنبش‌ها، هنوز نیز در بین محققان این حوزه، تعریفی که همگان بر آن اتفاق کرده باشند وجود ندارد. در حالی که برخی از جامعه‌شناسان دین، گروه‌های بدعت‌آمیز دینی را که پس از دهه 1960 و مقارن با ناآرامی‌های این دهه، به‌طور همزمان در آمریکای شمالی و اروپای غربی و به تعداد بسیار زیاد پدید آمدند را مصداق کامل این اصطلاح می‌دانند، دیگر محققان، گروه‌های مذهبی‌ای که ریشه‌های قدیمی‌تری دارند و بعضاً سابقه تکوین آنها به قرن نوزدهم می‌رسد نیز مصداق این اصطلاح موسّع دانسته‌اند، هر چند مانند محققان دسته اول، زمان شکل‌گیری خود واژه را به نیمه دوم قرن بیستم رسانده‌اند. به‌هرحال در تعریف این اصطلاح باید مفاهیمی چون «دین» و «جدید بودن» مورد مداقه و بررسی قرار گیرند