سیاست‌های منطقه‌ای ستیزه‌جویانه عربستان سعودی در قبال ج.ا.ایران (2017-2003): دلایل، اهداف و پیامدها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

پژوهش حاضر به تحلیل و بررسی سیاست‌های منطقه‌ای عربستان سعودی از سال‌های 2003 تا 2017 در تقابل و رویارویی با جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. عربستان سعودی که تا قبل از سال 2003 به‌عنوان یک کشور محافظه‌کار و حافظ وضع موجود در منطقه شناخته می‌شد، از این دوره به بعد در سیاست منطقه‌ای خود تغییر ایجاد کرده و سیاستی تهاجمی و کنشگرایانه در پیش گرفته و به رویارویی و تقابل با جمهوری اسلامی ایران پرداخته است که با یک روند صعودی تا به امروز ادامه یافته است. نفت که همواره ستون فقرات اقتصاد عربستان بوده است، در تحکیم پایه‌های اقتصاد این کشور و فراهم آوردن شرایط و امکانات لازم برای پیگیری راهبردها و اهداف سیاست خارجی از جانب ریاض، نقش کلیدی را ایفا می‌کند. به همین دلیل سیاست‌های عربستان در منطقه و در قبال ایران در سه دوره (2006-2003)، (2011-2006) و (2016-2011)، واکاوی و رفتارشناسی می‌شود. بر این اساس پرسش اصلی پژوهش این‌گونه مطرح می‌شود که چرا سیاست منطقه‌ای عربستان سعودی از 2003 تاکنون روند تهاجمی فزاینده‌ای داشته است؟ برای یافتن چرایی مسئله و پاسخ به پرسش حاضر، در پژوهش ابتدا این مطلب بیان می‌شود که سیاست‌های عربستان سعودی بعد از 2003 در منطقه و در مقابل ایران روند تهاجمی فزاینده‌ای داشته و سپس با ذکر دلایل تهاجمی شدن سیاست‌های عربستان، روند تهاجمی شدن این سیاست‌ها را بعد از 2003 و سقوط صدام تا سال 2017 بررسی و تحلیل می‌کنیم. پژوهش حاضر در چهارچوب نظریه واقع‌گرایی تهاجمی و با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای و اینترنتی به روش تحلیلی-توصیفی به نگارش درآمده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Saudi Arabia's Militant Regional Policies Versus the Islamic Republic of Iran (2003-2017): Reasons, Objectives and Consequences

چکیده [English]

The present study analyzes the regional policies of Saudi Arabia from years 2003 to 2017 in confrontation and encounter with the Islamic Republic of Iran. Saudi Arabia, which was known as a conservative country and protective of existing status in the region until 2003, changes were made in their regional policies after this period and they adopted offensive and active politics and started to confront and encounter with the Islamic Republic of Iran at an increasing rate up to now. Oil that has always been Saudi Arabia’s main income plays a key role in consolidating the foundations of this country's economy and providing the necessary conditions and facilities to pursue foreign policy strategies and goals by Riyadh. For this reason, Saudi policies in the region versus Iran, in three periods of (2003-2006), (2006-2011) and (2011-2016), will be analyzed. According to this research, the main question is why Saudi’s regional policy from 2003 to now has been increasing at an alarming rate? To answer this question, first we analyze and assess Saudi Arabia’s offensive policies after 2003 and Saddam's fall until 2017. This study is written with an offensive realism theory in mind, using library and internet data and by the analytical descriptive method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Saudi Arabia
  • offensive policies
  • encounter
  • Islamic Republic of Iran
  • oil
  • shiite crescent
  • Islamic awakening