تدوین راهبردهای مدیریت دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، رشته مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، گروه مدیریت فرهنگی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی

2 استادیار،گروه مدیریت دولتی، دانشگاه امام‌حسین (ع)

3 استادیار، گروه مدیریت آموزشی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی،

4 دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات

5 استادیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران جنوب،

چکیده

 


 

این پژوهش به دنبال تدوین راهبردهای مدیریت دیپلماسی فرهنگی ج.ا.ایران در منطقه غرب آسیا است. در این راستا ضمن احصاء‌ نقاط قوت، ضعف، تهدید، فرصت فضای فرهنگی کشور با اخذ نظر خبرگان روابط بین‌الملل و متخصصان فرهنگی، راهبردهای مدیریت دیپلماسی فرهنگی ج.ا.ایران شناسایی شد. هدف پژوهش اکتشافی، نوع پژوهش کاربردی، روش پژوهش پیمایشی، تحلیل داده‌ها تلفیقی (کمی-کیفی) است. شناسایی شاخص‌های SWOT از روش‌دلفی )کیفی) و تدوین راهبردهای مدیریت دیپلماسی فرهنگی از روش برنامه‌ریزی راهبردی فرد.آر.دیوید (کمی) انجام گرفت. جامعه آماری در این پژوهش با حجم نمونه منطبق بوده و روش نمونه‌گیری غیراحتمالی هدفمند از نوع نمونه‌گیری قضاوتی است و شامل دو گروه: خبرگان روابط بین‌الملل و متخصصان فرهنگی به تعداد 20 نفر است. جهت جمع‌آوری داده‌ها از فهرست کنترل خبرگی و تحلیل داده‌ها بر اساس تحلیل نتایج دلفی انجام گرفت و با به‌کارگیری ابزارهای برنامه‌ریزی راهبردی (SWOT و QSPM) درنهایت 10 راهبرد بهینه ارائه شد. این راهبردها به‌کارگیری ظرفیت فضای مجازی و نسل‌جوان در راستای خنثی‌سازی اقدامات دشمن ‌با تولید محتوای سازنده فرهنگی، هدایت فضای فرهنگی کشور جهت ارتقاء سطح فرهنگ عمومی منطبق با فرهنگ ایرانی اسلامی و تقویت صادرات فرهنگی در منطقه غرب آسیا، تأثیرگذاری در تخصیص هدفمند اعتبارات فرهنگی به نخبگان جهت ارتقاء‌ جاذبه‌های فرهنگی بومی، اعمال سیاست‌های منطبق با رهنمودهای رهبری در حوزه‌های فرهنگی‌ جهت ‌گسترش نفوذ منطقه‌ای، مقابله با نفوذ فرهنگی دشمن و به‌کارگیری ظرفیت منتقدان در راستای خنثی‌سازی اقدامات دشمن، عملیات رسانه‌ای و مجازی با به‌کارگیری شیوه‌های مناسب جهت انتقال فرهنگ ایرانی‌اسلامی، مدیریت تولیدات فرهنگی در فضای مجازی و حقیقی جهت اثرگذاری در منطقه غرب آسیا، ظرفیت‌سازی در کارگروه‌های تخصصی فرهنگی جهت تقویت و تولید محتوای فرهنگی در فضای حقیقی و مجازی منطبق با سیاست‌های کشور در منطقه، به‌کارگیری راهبردهای تهاجمی به‌جای راهبردهای تدافعی و استفاده از ظرفیت نخبگان فرهنگی در مقابل اقدامات دشمن جهت تغییر ارزش‌ها و هنجارهای جامعه، برنامه‌ریزی مناسب جهت هدایت کیفی فضای فرهنگی با رویکرد افزایش نفوذ فرهنگی و تأثیرگذاری در منطقه می‌باشند.

تازه های تحقیق

 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Developing Strategies for Cultural Diplomacy of the Islamic Republic of Iran in the West Asia Region

نویسندگان [English]

  • Hamid Mirzaei 1
  • Mohammad Mobini 2
  • Nouroddin Mirzaei 3
  • Gholamreza Meamarzadeh -Tehran 4
  • Mahmoud Modiri 5
1 Ph.D Candidate in Cultural Management and Planning, Department of Cultural Management, Islamic Azad University, Southern Tehran Branch
2 Assistant Professor, Department of Public Management, Imam Hossein University
3 Assistant Professor, Department of Educational Management
4 Islamic Azad University Science and Research Branch
5 Assistant Professor, Department of Management
چکیده [English]

 


 

This article seeks to develop strategies for managing cultural diplomacy in the West Asian region. In this regard, the authors while enumerating the strengths, weaknesses, threats, opportunities of the cultural space of the country by obtaining the opinion of experts in international relations and cultural studies, identified the strategies for managing the cultural diplomacy of the Islamic Republic of Iran. This research is heuristic in terms of purpose, applied in terms of the type, survey in terms of methodology, and its data analysis is combinatory (quantitative and qualitative). To identify SWOT indices, the authors used Delphi method (qualitative) and used strategic planning methodology management strategies formulated by Fred, R. David (quantitative) to develop strategies for managing cultural diplomacy. The statistical population in this research is consistent with the sample size and the non-probabilistic purposive sampling method is a judgment-sampling type which consists of two groups: experts in international relations and cultural studies (20 persons). To collect data, the expert checklist and the data analysis based on the Delphi results were used, and finally 10 optimal strategies were provided by employing strategic planning instruments (SWOT and QSPM). They are as follows: using the potential of cyberspace and young generation to neutralize the activities of the enemy by producing useful cultural content; directing the cultural space of the country towards enhancing the level of public culture in coordination with Iranian- Islamic culture and boosting cultural exports in the West Asia region; influencing the purposeful appropriation of cultural credits to elites to improve native cultural attractions; implementing policies consistent with the Supreme Leader's guidelines in the cultural fields to expand cultural influence; confronting enemy's cultural influence and employing the capabilities of critics to neutralize enemy's activities; media and virtual operations by employing appropriate methods to spread Iranian- Islamic culture; managing cultural products in the virtual and real world for influencing the West Asia region; capacity building in specialized cultural workgroups to enhance and produce cultural content in real and virtual space consistent with the country's policies in the region; applying offensive strategies rather than defensive ones and using the potentials of cultural elites to deal with enemy's activities aimed at changing society's values and norms; and finally, appropriate planning for managing cultural space by adopting an approach to increasing cultural influence and inspiring the cultural atmosphere in the region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • culture
  • cultural diplomacy
  • management
  • strategy
  • West Asia
 
 
آزادی، سمیه، مجتبی مقصودی و حبیب‌الله شیرازی (1391). عملکرد دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در آسیای مرکزی و قفقاز2010-1991، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد تهران مرکزی.
آقابخشی، علی و مینو افشاری‌راد (1376). فرهنگ علوم سیاسی، تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.
جام جم (1388). «اقتدار حقیقی اقتدار فرهنگی است»، بیانات مقام معظم رهبری در دیدار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و نمایندگان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور، روزنامه جام جم، شماره 2797: 1.
امینی آرمین و سهراب علمداری (1391). «جهانی‌شدن فرهنگ وکارکرد دیپلماسی فرهنگی در سیاست خارجی»، راهبرد، سال بیست‌ویکم، شماره 65.
جعفری، محمدتقی (1379). فرهنگ پیرو فرهنگ پیشرو، تهران: موسسه تدوین و نشر آثار علامه.
چیانی،‌ فروز، محمدجواد رنجکش و احمد محقر (1394). دیپلماسی فرهنگی ایران و ترکیه در آسیای مرکزی از فروپاشی شوروی 1991 تا 2014، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
حسن‌خانی، محمد (1386). «نقش فرهنگ و ابزارهای فرهنگی در طراحی و پیشبرد دیپلماسی، با تأکید بر سیاست خارجی ایالات‌متحده آمریکا»، مجموعه مقالات همایش ارتباطات بین فرهنگی و سیاست.
حسن‌خانی، محمد (1386). «نقش فرهنگ و ابزارهای فرهنگی در طراحی و پیشبرد دیپلماسی، با تأکید بر سیاست خارجی ایالات‌متحده آمریکا»، مجموعه مقالات همایش ارتباطات بین فرهنگی و سیاست.
حشیمی، حسین، محمدجواد رنجکش، علیرضا خوراکیان و روح‌اله اسلامی (1395). مطالعه آسیب‌شناسانه نهادهای فعال در حوزه دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
خرازی محمدوندی، زهرا (1388). «تأثیر دیپلماسی فرهنگی بر منافع ملی کشورها»، مدیریتفرهنگی، سال سوم، شماره 6.
دهشیری، محمدرضا (1393). دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، تهران: علمی و فرهنگی.
رانفلت، دیوید و جان آرکیلا (1381 و1380). ضرورت تحول اطلاعاتی و ارتباطی در قلمرو دیپلماسی، ترجمه حمیدرضا انوری، فرهنگ دیپلماسی، تهران: اداره کل هماهنگی‌های امور فرهنگی وزارت خارجه، سال یکم، شماره 2 و 3.
ریوز، جولی (1387). فرهنگ و روابط بین‌الملل، ترجمه محسن بیات، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم.
سلیمی‌بنی، صادق و محمدمجاور شیخان (1392). «جایگاه دیپلماسی فرهنگی در سیاست خارجی کشورها»، پژوهش در تاریخ، شماره 12.
صالحی‌امیری، سیدرضا و سعید محمدی (1389). دیپلماسی فرهنگی،‌ تهران: ققنوس.
فرد آر دیوید (1388). مدیریتاستراتژیک، ترجمه علی پارسائیان و سید محمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
مرادی، علیرضا (1384).‌ «فرهنگ نقش مهم‌تری در روابط بین ملت‌ها ایفا خواهد کرد»، چشم‌انداز.
مقیمی، احمدعلی، رضا سیمبر و رضا جانسیز (1394). ارزیابی دیپلماسی فرهنگی بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران: امکان‌سنجی فرصت‌ها و چالش‌ها، رساله دکتری، دانشگاه گیلان.
نائیج، علیرضا، محمد ستوده‌آرانی و نجف لک‌زایی (1388). دیپلماسی فرهنگی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: با تأکید بر آموزه‌های امام خمینی (ره)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه باقرالعلوم (ع).
نقیب‌زاده، احمد (1381). تأثیر فرهنگ ملی بر سیاست خارجی (جمهوری اسلامی ایران)، تهران: وزارت امور خارجه.
نوری، مریم، علی آدمی و علیرضا کوهکن (1392). کاربست دیپلماسی فرهنگی در آسیای مرکزی (مطالعه موردی ایران و ترکیه)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
Cummings, Milton C. (2009). Cultural Diplomacy and the US Government: A Survey, Washington D. C.Center for Arts and Culture,.
Dalone, Gifford (1988). Political Advocacy and Cultural Communication: Organizing the Nation's Public Diplomacy, University Press of America.
Giles, J. & Middleton, T. (1991). Studying Culture, BlackWell Publishers.
Laos, Nicolas K. (2011). Foundations of Cultural Diplomacy, Us: Algora Publishing.
Lillywhite, J. (2008). Cultural & Public Diplomacy in America, India, China and Britain.
Ninkovich, Frank. (1996). U.S. Information Policy and Cultural Diplomacy, Foreign Policy Association.
Nye, Joseph S (2008). Public Diplomacy and Soft Power, The Annals of the American Academy of Political and Social Sciencem.
Sharp, Paul. Revolutionary States (2005). “Outlaw Regimes and The Techniques of Public Diplomacy”, The New Public Diplomacy; Soft Power in International Relations, Edited by: Jan Melissen, Hampshire: Palgrave,.
Williamson. I, D. GRANT & A. Rajabifard (2003). Developing spatial Data Infrastructures, From concept to Reality, CRC Press, Taylor and Francis, London.