واگذاری طرح‌ها و پروژه‌های دولتی در راستای اصل (44) قانون اساسی؛ چالش‌ها ‌و ‌دستاوردها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر دوره دکتری مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

2 استادیار دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

3 عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، دکتری مدیریت

4 استادیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

چکیده

در سال‌های اخیر به دلیل رشد روزافزون جمعیت و توسعه اقتصادی کشور، به جهت گسترش عدالت اجتماعی، توزیع امکانات و رفاه برای آحاد مردم در اقصی نقاط کشور، نیاز شدیدی به اجرای طرح‌ها و پروژه‌های دولتی در زمینه‌های عمرانی، بهداشتی و ... در کشور احساس می‌شود؛ و این در حالی است که بودجه‌های تخصیص یافته دولتی برای اتمام طرح‌ها و پروژه‌های دولتی کافی نبوده و پروژه‌های یاد شده عمدتاً با کمبود اعتبار دست به گریبان هستند. با عنایت به وظایف دولت در ایجاد پروژه‌های مورد نیاز و با توجه به سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی در خصوص عدم ورود دولت به فعالیت‌های اقتصادی و رقابت با مردم، واگذاری طرح‌ها و پروژه‌ها از ابتدای شکل‌گیری ضرورت دارد. به‌طورکلی هدف از پژوهش حاضر، بررسی واگذاری طرح‌ها و پروژه‌های دولتی و تعیین چالش‌ها، ‌راهبردها ‌و ‌دستاوردهای آن جهت مشارکت بخش خصوصی در عملیات برپایی طرح‌ها و پروژه‌های دولتی و امکان‌سنجی آن در شرایط کشور است. بر این اساس با استفاده از روش‌های توصیفی و از نوع همبستگی، همچنین تحلیلی عامل اکتشافی، نتایج حاصل از تحقیق به شکل عملیاتی و کاربردی به توصیف، تبیین، پیش‌بینی و کنترل متغیرها بیان شده است. جامعه آماری مورداستفاده در این تحقیق، به روش فرمول کوکران، با سطح اطمینان 95% و درصد خطای 0.05 تعداد 36 نفر محاسبه گردید. جهت تبیین بار عاملی متغیرها، از آزمون بارتلت و  KMO  استفاده شد که نتایج بدست آمده، سطح معنی‌داری آزمون بارتلت (Sig= 0.00) و مقدار عددی معیار KMO برابر با 0.671 است که مناسب بودن داده‌ها برای انجام تحلیل عاملی را نشان می‌دهد. در تعیین تعداد عامل‌های قابل استخراج با استفاده از معیار کایسر مقدار ویژه 6 عامل بیشتر از ۱ بوده و این عوامل تجمعاً 89.25 درصد تغییرات داده‌ها را تبیین می‌کنند. بدین ترتیب عامل‌های پنهان به ترتیب عامل اول: تئوری مؤثر بر واگذاری طرح‌ها و پروژه‌های دولتی؛ عامل دوم: تبیین سرمایه مؤثر بر واگذاری طرح‌ها و پروژه‌های دولتی؛ عامل سوم: توازن سیاست‌ها؛ عامل چهارم: ایجاد انگیزه‌بخش خصوصی؛ عامل پنجم: آزادسازی و عامل ششم: پیشبرد پایدار واگذاری طرح‌ها و پروژه‌های دولتی، به دست آمد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Feasibility Study on Privatization of Government Plans and Projects in Pursuit of principles of Article (44) of the Constitution; Challenges, Strategies and Achievements

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mahdi Salehi 1
  • Alireza Amirkabiri 2
  • Ali Aghamohammadi 3
  • Gholamreza Heidari Kurd Zanganeh 4
1 PhD student in Public Management, Islamic Azad University, Central Tehran Branch
2 Assistant Professor, Faculty of Management, Islamic Azad University, Central Tehran Branch
3 Member of Expediency Discernment Council, Ph.D.;
4 Assistant Professor, Department of Business Management, Islamic Azad University, South Tehran Branch
چکیده [English]

In recent years, due to the growing population and economic development of the country, there is a strong need for infrastructure in the country. And while government funds are often limited and non-optimal for the development of the infrastructure required by a country. Given the government's responsibilities in providing infrastructure in one hand and, by referring to the principles of Article 44 of the Constitution regarding the government's lack of enter to economic activities on the other, the Privatization of plans and projects from the beginning is necessary. In general, the purpose of this study is to investigate the privatization of the country's infrastructure and determine the challenges, strategies and achievements for using the private sector in infrastructure construction operations and feasibility studies in the country. Based on this, descriptive and correlation and analytical methods of exploratory factor were used to obtain operational results. It also describes, predicts and controls the variables. The statistical population used in this study was calculated using Cochran formula with 95% confidence level and 0.05 error rate of 36 people. The Bartlett and KMO tests were used to explain the factor burden of the variables. The results are significant level of Bartlett test (Sig = 0.00) and the numerical value of KMO standard is 0.671, which shows the suitability of the data for performing factor analysis.In the determination of the number of extraction factors using the Kaiser criterion, the special value of 6 factors is greater than 1 and these factors account for 89.25% of the data variation. Thus, the hidden factors are respectively the first factor:Theory affecting in Government Plans and Projects,the second factor:Explaining Effective Capital in Government Plans and Projects, the third factor:Policy Balance, the fourth factor:Motivate the private sector,Fifth factor:Liberalization, and Sixth factor:Sustainable advancement ofGovernment Plans and Projects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Privatization
  • Government Plans and Projects
  • principles of Article (44) of the Constitution
  • Social Justice
  • Private Sector

مراجع

پاکدامن، رضا (1388). رویکردهای اجرایی و مبانی قانونی خصوصی‌سازی، مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران، تهران.
خامنه ای، سید علی (رهبر انقلاب اسلامی):  http://farsi.khamenei.ir/و http://leader.ir/
دفتر همکاری حوزه و دانـشگاه (1371)، مبـانی اقتـصاد اسـلامی، قـم: سـازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی (سمت)، اول.
کریم، محمد حسین؛ شقاقی شهری، وحید؛ نصری، لیلا (1394). ارزیابی فرآیند خصوصی‌سازی در راستای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی (ارتقای سهم بخش خصوصی در اقتصاد ایران)، فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، سال سوم، شماره یازدهم، صفحات 49-62.
کلاین، پل (1380). راهنمای آسان تحلیل عاملی،  ترجمه حلال صدرالسادات، اصغری مینایی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
کیانپور، سعید (1388). بررسی اجمالی خصوصی‌سازی در چند کشور منتخب با اشاره‌ای بر سیاست‌های کلی اصل ۴۴، بررسی‌های بازرگانی، شماره 38، صص 2-20.
مرتضوی، مهدی؛ زارع‌پور، فیض‌اله؛ غفرانی، فهیمه (1391). بررسی الزامات و موانع اجرایی و اداری توسعه مشارکت عمومی-خصوصی (ppp) در ایران. مقالات همایش ملی مشارکت عمومی و خصوصی در توسعه زیرساخت. صص 81-95.
محنت فر، یوسف؛ جعفری، احمد (1387). «بررسی خصوصی‌سازی و اصل 44 قانون اساسی در اقتصاد ایران»، پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، شماره 48، صص 85- 106.
معاونت امور اقتصادی (1386). بررسی واگذاری طرح‌های عمرانی (چالش‌ها و راهکارها)، دفتر تحقیقات و سیاست‌های مالی، وزارت امور اقتصادی و دارایی.
منصور، جهانگیر (1385). قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مـصوب 1358 اصلاحات و تغییرات و متمم قانون اساسی مصوب، 1368تهران: نشر دوران، .43.
هیبتی، فرشاد؛ احمدی، موسی (1388). مشارکت عمومی- خصوصی: نظام نوین تأمین مالی در واگذاری پروژه‌های زیرساختی دولت‌های مرکزی و محلی به بخش خصوصی، اولین کنفرانس بین‌المللی توسعه نظام تأمین مالی در ایران، مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه صنعتی شریف.
Abdul, Quium (2011). A Guidebook on Public Private Partnership in Infrastructure, United Nations, Economic and Social Commission for Asia and Pacifc, ESCAP
Badulescu, Alina and Pacala, Anca (2012). The Privatization of state owned enterprises in the Early Transition: Necessity, Methods and Mechanisms, The USV Annals of Economics and Public Administration, Volume 12, Issue 2(16), pp. 13-21.
Bin Bayliss, Kate. and Van Waeyenberge, Elisa, (2018). “Unpacking the public-private partnership revival”, Journal of Development Studies, vol. 54, No. 4, p. 578.czak, P. (2000), Droit administratif des bien, paris: Gaullino.
Chan, A. P.; Lam, P. T.; Chan, D. W. & Cheung, E. (2008). Application of Public Private Partnership (PPP) in HongKong Special Administrative RegionThe Critics Perspectives. Pakistan. First International Conference onConstruction in developing countries.
Downes, A. S. (2006); Best Practices of Public-Private Partnerships on Education and Skills Training in the Caribbean, Available at: Davies, B., & Hentschke, G. (2006). Public/Private Partnerships in Education: insights from the field. School Leadership and Management, 26 (3), 205-226.
Fussell, H. & Beresford, C. (2009). Public-Private Partnerships: Understanding the Challenge (2nd Ed). Canada: The Center for Civic Governance.
Hammami, Mona., Ruhashyankiko, JeanFrançois., Yehoue, Etienne. B. (2006). Determinants of public-private partnerships in infrastructure. Washington, D.C: International monetary fund.
Ismail, Suhaiza & Ajija, S. A. (2011). Critical Success Factores for Public Private Partnership (PPP) Implementation in Malaysia, Bandund, Indonesia.
Jacobius, A. (2007). “Infrastructure Traffic Builds.” Pensions & Investments 35(8).
Kouser, Rehana; Azid, Toseef; Ali, Karamat (2011), Reasons for Privatization and Consequent Role of Government: Comprehensive Study Based on Early Evidence, International Journal of Contemporary Business Studies, Vol: 2, No: 10. Pp:35-52.
Larocque, N. (2008); Public-Private Partnership in Basic Education: An International Review, Cfbt Education Trust. Available at Www.Cfbt. Com
Nhema, Alfred G, (2015). Privatisation of Public Enterprises in Developing Countries: An Overview, International Journal of Humanities and Social Science, Vol. 5, No. 9; 247-256.
Ngcuka, A. N. (2010). Public Private Partnership as a Means to Address theFinancing of Affordable Housing in South Africa, Graduate School of Business of the University of Stellenbosch.
Organization for Economic Cooperation and Development (OECD), (2009). “Privatization in the 21st century: recent experiences of OECD countries — report on good practices”. See https://ppp.worldbank.org/public-private-partnership/agreements/full-divestiture privatization.
Piesse, Jenifer (2001) Privatisation and the Role of Public and Private Institutions in Restructuring Programmes, 2001, available at: http://www.sed.manchester.ac.uk/research/iarc/ediais/pdf/Privatisation.pdf, accessed on 15.01.2012.
Razaki, Khalid A.; Pollastrini, Raymond; Moreland, Robert J. (2013). Privatization of infrastructure assets: financial structures, participant motivations, and lessee tax benefits, Journal of Finance & Accountancy; Feb2013, Vol. 12, p25.
Savas, E. S. (2000). Privatization and Public-Private Partnerships. New York: Chatham House.
Winston, Clifford. (2014), How the Private Sector Can Improve Public Transportation Infrastructure, Mercatus Working Paper. No. 14-16, pp. 43.
Wong, M. W. (2006). Satisfying all Atakholders in Evaluating the Feasibility of Public Private Partnership Projects: A Structural Equation Model Approach” University of HongKong.
-------- (2003). European commission directorate- genera; regional policy.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 19 مهر 1399
  • تاریخ پذیرش: 19 مهر 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار