پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
مصاحبه با آیتالله هاشمی رفسنجانی ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ واکاوی رویکردها در حوزه سیاست خارجی
123906
FA
اکبر
هاشمی رفسنجانی
Journal Article
1970
01
01
با تشکر از حضرتعالی به خاطر فرصتی که مرحمت فرمودید. بهعنوان نخستین سؤال، حضرتعالی هم در تدوین قانون اساسی و هم در مجلس شورای اسلامی در تدوین قانون مربوط به شرح و وظایف وزارت امور خارجه و هم در بازنگری قانون اساسی شرکت داشتید. مستحضر هستید که در قانون اساسی سیاست خارجی، اهداف و مقاصد مشخصی دارد که عبارتاند از: سعادت انسان در کل جامعه بشری، استقلال کشور، ظلمستیزی، عدالتخواهی، تعهد برادرانه نسبت به همه مسلمانان، نفی ستمگری و ستمکشی، طر کامل استعمار، روابط صلحآمیز متقابل با دول غیر محارب و صداقت و وفای به عهد در معاهدهها. اگر شما دوباره بخواهید اینها را مرور بفرمایید، با توجه به اینکه برخی از مفاهیم و واژهها یک مقداری تغییر کردند، مثلاً عدم تعهد یا مفاهیم سلطهگری، استعمار، مبارزات حقطلبانه دیگر به صورت گذشته مطرح نیست. اگر میخواستید دوباره در قانون اساسی اهداف سیاست خارجی را مرور بفرمایید، فکر میکردید که چگونه میشد در جهان معاصر با آنها برخورد کرد؟
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
تکانههای آسیبهای اجتماعی و پیامدهای ناگوار
123907
FA
حسن
روحانی
Journal Article
1970
01
01
موضوع این سمینار آسیبهای اجتماعی، ریشهها و پیامدها است که یکی از موضوعات بسیار مهم و حساس در این مقطع برای کشور ماست. این موضوع از ابعاد مختلف ا جتماعی، روانشناختی، علوم تربیتی، حقوق و کیفرشناسی و همچنین از زوایای اطلاعاتی، انتظامی، امنیتی، قضایی، سیاسی و اقتصادی قابل بحث و بررسی است
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
الگوهای صدور انقلاب در گفتمانهای سیاست خارجی ایران
123908
FA
جلال
دهقانی فیروزآبادی
محمدرضا
تاجیک
Journal Article
1970
01
01
انقلاب اسلامی، نخستین انقلاب مذهبی عصر حاضر یا به تعبیر دیگر «اولین قیام بزرگ علیه نظامهای زمینی» و «مدرنترین شکل قیام» بود. در فرایند انقلاب اسلامی، گفتمانی هژمونیک شکل گرفت که با تمامی بداعتش ریشه در سنت دیرینه اسلام داشت. همانگونه که در بستر گفتمان انقلابی، اسلام دینی تعریف شده بود که «سیاستش در عبادتش... و عبادتش در سیاستش مدغم است»، «احکام اخلافیش هم سیاسی است»، قدرت را نیز در یک رابطه سازواره با معرفت (دینی-عرفانی) تعریف کرده بود
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
فرایند تصمیمگیری در سیاست خارجی ایران
123909
FA
عباس
ملکی
Journal Article
1970
01
01
الف- تصمیمگیری ; 1- بررسی متون ; گراهام آلیسون تصمیمگیری را در سه سطح مطرح مینماید: در سطح اول، تصمیمگیرنده، انسان عقلانی کامل به شمار آمده است که در شرایطی تصمیم میگیرد که راهحلهای گوناگون و طرق عمل مختلف به دقت و صحت سنجیده و ارزیابی شدهاند. در نتیجه تصمیمگیری عقلانی است و تصمیماتی اتخاذ میشود که حداکثر مطلوبیت را دارند و تصمیماتی هستند که ارزشهای مورد نظر را به بهترین وجه تأمین و برآورده مینماید. این مدل همچنین مدل کلاسیک اقتصادی نیز به شمار میآید;
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
ایران؛ دیپلماسی اقتصادی و جهانی شدن اقتصاد
123910
FA
Journal Article
1970
01
01
تحولات جهانی در دو دهة گذشته، روندهای جدیدی را بر روابط بینالملل تحمیل کرده است. این روندها که در شکل تغییر قواعد بازی در نظام بینالملل، ظهور بازیگران جدید، تغییر اولویتها در منافع ملی کشورها، گسترش ارتباطات تنوع اطلاعات و افزایش پیوندها و وابستگیهای فراملی نمایان گردیده، عمدتاً نشأت گرفته از فرایند رو به تکامل جهانی شدن اقتصاد میباشد. این فرایند به طور طبیعی، الزاماتی را به کشورها تحمیل کرده است
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
ایران و الحاق به سازمان تجارت جهانی
123911
FA
اسفندیار
امیدبخش
Journal Article
1970
01
01
شاید کمتر موضوعی در میان مجموعه مسائلی که ایران طی سالهای پس از انقلاب با آن مواجه بوده، به اندازهای گات (سازمان جهانی تجارت) و پیامدهای احتمالی عضویت کشورمان در این سازمان، به عناوین مختلف در برهههای متفاوت مطرح شده و اظهار نظرهای گوناگون و متعارضی را برانگیخته باشد. از ابتدای سال 1370 که این موضوع در دستور کار وزارت بازرگانی قرار گرفت تا این تاریخ، بحث عضویت ایران در این سازمان به کرات عنوان گردیده (در سه کابینه مختلف) و طی این مدت مطالعات و تحقیقات زیادی صورت گرفته، همایشها و دورههای آموزشی متعددی برگزار گردیده و رایزنیها و مشورتهای داخلی و خارجی چندی انجام و مراحل اجرایی و سیاسی مربوط نیز در بالاترین سطوح کشور طی شده است
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
سویمندی سیاست خارجی ایران در قبال اتحادیه اروپا
123912
FA
علی
فلاحی
Journal Article
1970
01
01
روابط خارجی ایران بهویژه با پیروزی انقلاب اسلامی دچار فراز و نشیبهای سیاسی متعددی شده است که در این میان بحران گروگانگیری در ایران و لبنان، بحران سفارتخانهها، مسئله سلمان رشدی، ماجرای میکونوس و ... از نمونههای برجسته به شمار میرود، با وجود این، رویدادهای فوق موجب این امر نگردید که اروپا روابط سیاسی خود را با ایران انقلابی قطع نماید و تنها به سیاست تحریم اکتفا گردید
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
تغییر در انگارهها، دریای خزر؛ حقوق بینالملل وسیاست ایران
123913
FA
کاوه
افراسیابی
Journal Article
1970
01
01
با ورود ایران به قرن بیست و یکم، یکی از بزرگترین چالشهایی که در برابر رهبران و سیاستگذاران این کشور قرار دارد آینده منطقه دریای خزر است؛ ایران در محیط پس از جنگ سرد و فروپاشی اتحاد شوروی به شکلی آرمانگرایانه انتظار برقراری یک «نظم نوین منطقهای» را دارد نظمی که در پی ایجاد صلح، شکوفایی و تدوین مقررات حقوق بینالملل باشد به گونهای که منطقه بار دیگر به سیستم رقابتی موازنه قوا فرو نغلتد. در حالی که معنی عبارت «نظم نوین منطقهای» دقیقاً روشن نیست، بیشک معنای آن در تضاد با هرج و مرج و بینظمی قرار دارد
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
بازشناسی منطق رفتاری جدید از ناحیه جامعه سیاسی این کشور؛ پارادوکس عربستانی
123914
FA
سیدجواد
طاهایی
Journal Article
1970
01
01
مقاله حاضر به تبیین منطق رفتاری جدید در سیاست عربستان، زمینهها و نتایج آن میپردازد؛ تحولی که از حدود پایان جنگ دوم خلیج فارس آغاز گردید و رفتارهای داخلی و خارجی عربستان را تحت تأثیر خود گرفت. آغاز دهة 1990، تقریباً شروع دورة انقلابیگری سنی در خاورمیانه و جهان است. این انقلابیگری که چالشی جهانی علیه هژمونی آمریکا و نیز چالشی داخلی علیه مشروعیت رژیم سعودی بود، این رژیم را با بحران در دو سطح داخلی و خارجی مواجه ساخت
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
ایران و جنگافزارهای انهدام انبوه
123915
FA
ناصر
ثقفی عامری
Journal Article
1970
01
01
جنگافزارهای انهدام انبوه که در بحثها و نوشتارها از آن به عنوان سلاحهای کشتار جمعی نیز نام برده میشود به علت قدرت تخریب و انهدام وسیع و همچنین دامنة عمل گستردهای که دارد و به طور معمول از اهداف مورد نظر نظامی فراتر میرود، از بقیه تسلیحات متعارف متمایز گردیده است. جنگافزارهای مزبور شامل سه ردة اصلی هستهای، شیمیایی و میکروبی میباشند. ولی اغلب، موشکهای دوربرد که مهمترین حاملِ جنگافزارهای انهدام انبوه محسوب میگردند نیز در کنار تسلیحات مزبور و در اقدامات مربوط به خلع سلاح مورد توجه قرار میگیرند
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
دریای خزر در نقشههای دیرین
123916
FA
علیرضا
بیگدلی
Journal Article
1970
01
01
با گسترش روزافزون اهمیت دریای خزر در روابط بینالملل ضرورت مطالعه ابعاد گوناگون این دریا از جمله از نقطهنظر جغرافیای تاریخی اهمیت بسزایی کسب نموده است. همه ساله دهها کتاب در مورد دریای خزر نوشته و ترجمه میگردد که در اکثر آنها بخشی به مطالعه تاریخچه این دریا اختصاص مییابد. از جمله منابع مهمی که جهت شناخت برخی از ابعاد بزرگترین دریاچه کره زمین میتواند مورد استفاده و استناد قرار گیرد نقشهها و کتب جغرافی قدیمی میباشد. این مقاله در نظر دارد از منظر نقشههای تاریخی مطالعات جغرافیایی پیرامون دریای خزر را مورد توجه قرار دهد. محققین علومخ جغرافیا، نقشهکشها و مورخین میتوانند به سهم خود در تقویت عرصه «خزرشناسی» که نیاز روزافزون سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران میباشد مساعدت نمایند
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
روسیه و بازار جهانی نفت
123917
FA
Journal Article
1970
01
01
بازار جهانی نفت در فاصله زمانی 2000 تا 2002 و تحت تأثیر عوامل مختلف، شرایط با ثباتی را تجربه نکرده است و به عقیده بسیاری از کارشناسان نفتی و محافل سیاستگذاری و مطالعات انرژی جهانی، چشمانداز روشنی برای آن در کوتاهمدت نمیتوان تصور کرد. در ایجاد چنین شرایطی عوامل متعددی تأثیرگذار میباشد، اما متغیری که به طور خاص آینده بازار نفت را تحتالشعاع قرار میدهد، سیاستها و برنامههای نفتی روسیه است. این سیاستها و برنامهها بدون تردید برخلاف منافع اوپک و در جهت ارتقای جایگاه روسیه در بازار جهانی نفت تحلیل میشود و تا آنجا پیش میرود که حتی آیندهای مبهم و منفعل برای اوپک در بازار جهانی نفت پیشبینی میگردد. این مقاله با فرض نقش مؤثر روسیه در بازار جهانی آینده نفت درصدد پاسخگویی به این سؤالات است که روسیه در حال حاضر چه جایگاهی در بازار انرژی دارد؟ دیدگاه رهبران روسیه به بازار جهانی نفت چیست؟ اختلاف روسیه و اوپک از چه عوامل و متغیرهایی ریشه میگیرد؟ روسیه چگونه بر بازار تأثیر میگذارد و این تأثیرگذاری ناشی از چه عواملی است؟
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
دستامد یک رشته نشست کارشناسی در حوزه معاونت سیاست خارجی و روابط بینالملل؛ رویکرد سیاست خارجی آمریکا در قبال عراق
123918
FA
Journal Article
1970
01
01
سیاست آمریکا در قبال عراق و رویکرد نظامی این کشور به این مسئله تاکنون با تحلیلهای متفاوتی از سوی تحلیلگران مواجه شده است. در حالی که برخی از تحلیلگران کوشش برای ایجاد یک نظمنوین بینالمللی بر مبنای هژمونی آمریکا را منطق رفتارهای اخیر این کشور تشخیص میدهند برخی دیگر نگرانیهای امنیتی و یا حل یک معضل منطقهای و یا ترکیب از موارد ذکر شده را هدف اصلی اقدامات یکجانبه آمریکا در قبال مسئله عراق میدانند. با توجه به اهمیت مسئله و پیامدهایی که میتواند برای جمهوری اسلامی ایران داشته باشد، معاونت سیاست خارجی و روابط بینالملل در یک کمیته تخصصی مباحث فوق را طی جلساتی به بحث گذارده و نتایج آن را در نشستی با حضور متخصصان و کارشناسان مختلف مورد بحث و تبادل نظر قرار داده است. متن حاضر جمعبندی مباحث مطرح شده در این نشست میباشد
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
بنیادهای فکری القاعده و وهابیّت
123919
FA
عباس
نجفی
Journal Article
1970
01
01
به دنبال حوادث یازدهم سپتامبر و حمله به ساختمانهای تجارت جهانی، آمریکاییها انگشت اتهام را بلافاصله به سوی القاعده و بنلادن متوجه ساختند. صرف نظر از اینکه این اتهام با واقعیت مقرون بوده یا خیر، آمریکا تدارک حمله وسیعی را برای سرنگونی رژیم طالبان در افغانستان که پناهگاه القاعده و بنلادن بود صورت داده و سرانجام با انجام حملات، آنان را به ظاهر از افغانستان اخراج نمود. هنوز هم بسیاری در دنیا بر این باور هستند که حملات یازدهم سپتامبر کار دستگاههای اطلاعاتی آمریکا جهت زمینهسازی برای یورش جهانی آمریکا بوده است
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
بازخوانی روابط دو کشور پس از جنگ سرد؛ ایران و ترکیه
123920
FA
اسدالله
اطهری
Journal Article
1970
01
01
ایران و ترکیه، از دیدگاه هنری بار کلی، از نظر جغرافیایی در کنار یکدیگر، اما از نظر ایدئولوژی و منافع دولتمردان از هم بسیار دورند؛ دو کشور همچنین پیشینهای طولانی از همکاری و مناقشه را دارند. از نظر موقعیت سرزمینی؛ این دو کشور دروازههای اروپا و آسیا هستند و در نتیجه اهمیتی فراتر از یک آرایش ساده ژئوپلتیک مییابند. روابط ایران و ترکیه در دوران پهلوی اول و دوم، علیرغم تظاهر به دوستی و عضویت در سازمانهایی مثل سنتو (سازمان پیمان مرکزی) و آر.سی.دی (سازمان همکاری منطقهای برای توسعه) عمدتاً در سطح پایین قرار داشت
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
منطقهگرایی نوین و امنیت جمهوری اسلامی ایران
123921
FA
اصغر
افتخاری
Journal Article
1970
01
01
فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سالهای آغازین قرن بیستم، تحول بزرگی بهشمار میآید که تمامی بازیگران بینالمللی را به تلاشی دوباره برای نقشیابی در جهان در حال تکوین واداشته است. به عبارت دیگر شوک امنیتی قدرتمندی از این ناحیه برای جهان حاصل آمد که محور آن را پرسش از «چگونگی نظم جهانی» شکل میداد. در چنین فضایی نظریات مختلفی اعم از همکاری (گفتگوی تمدنها)، منازعه (برخورد تمدنها) و یا سلطه (پایان تاریخ) اظهار گشته است که هریک در پی بیان نوعی خاص از نظم میباشند
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
در پرتو دکترین نوین سیاست خارجی آمریکا؛ نظم جهان آینده
123922
FA
نیکلاس
لمان
Journal Article
1970
01
01
هنگامی که در کادر رهبری تغییراتی صورت میگیرد، کسانی که تازه برسرکار آمدهاند اغلب این اعتقاد را پیدا میکنند که کسانی که قبلاً بر سرکار بودهاند از آنچه گمان میرفت بسیار بدتر بودهاند. این احساس به ویژه در دولت بوش به شکل بسیار شدید وجود دارد، شاید به این دلیل که دوران تصدی بیل کلینتون در حد فاصل دوره زمامداری یک پدر و پسر قرار داشته است. برای افرادی که در دولت بوش خدمت میکنند بسیار ساده است که گمان کنند پس از یک دوره فترت ناخوشایند هشت ساله خانواده بوش باردیگر زمام امور را در دست گرفته است
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
آینده اسلام سیاسی
123923
FA
گراهام
فولر
Journal Article
1970
01
01
آیا حملات 11 سپتامبر 2001 آخرین نفس رادیکالیسم اسلامی بود و یا آغازی برای رویارویی خشونتآمیزتر بین افراطگرایان مسلمان و غرب؟ بحران کنونی برای آینده جهان اسلام چه معنایی خواهد داشت؟ آیا مسلمانان از خشونت و مخالفت با غرب دست خواهند کشید و یا به اسامه بنلادن و هوادارانش اجازه خواهند داد تا ماهیت روابط آتی میان مسلمانان و غرب را شکل دهند؟ پاسخ به این پرسشها تا حدی د دستهای دولت بوش قرار دارد. جنگ علیه تروریسم هم اینک ضربه عمدهای به پرسنل، زیرساختها و عملیات شبکه القاعده بنلادن وارد ساخته است. آنچه که به همین اندازه مهم است عبارت از این است که این جنگ سرمستی و احساس شکستناپذیری اسلامگرایان رادیکال را که ناشی از جهاد موفقیتآمیز علیه اشغال شوروی توسط افغانستان بود، از هم پاشید، اما هنوز روشن نیست که آیا این جنگ نهایتاً تنش کنونی در جهان اسلام را تخفیف خواهد داد و یا آن را تشدید خواهد نمود
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
کُردها و عراق پس از صدام
123924
FA
پیتر
گالبرایت
Journal Article
1970
01
01
در زویتا در عراق، نیروهای نظامی خود را برای تهاجم آمریکا آماده میسازند. سربازان در حالی که تفنگهای نو و براق ای کی-47 را بر دوش خود حمل میکنند و لباسهای استتار بر تن دارند در محوطهای که برای سان و رژه تدارک دیده شده، هوشمندانه رژه میروند. در همان حوالی، پرچم سه رنگی با نشان خورشید در اهتزاز است که تعلق به سرزمینی دارد که آنان برای دفاع از آن تعهد سپردهاند. سربازان حین عبور از جایگاه، نام آن سرزمین یعنی کردستان را فریاد میکردند
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
نقد یک کتاب؛ ایران در چهار راه حوادث
123925
FA
علیرضا
ازغندی
Journal Article
1970
01
01
کتاب «ایران در چهار راه حوادث» دربرگیرنده مجموعه مقالات ارائه شده در کنفرانس «انقلاب ایران پس از 20 سال» میباشد که توسط دانشگاه جورج تاون در فوریه 1999 برگزار گردیده و پرفسور روح الله رمضانی و پرفسور جان اسپوزیتو ده مقاله ارائه شده در این سمینار را ویراستاری و در فوریه 2001 منتشر ساختهاند. پرفسور روح الله رمضانی، استاد بازنشسته حکومت و امور خارجی دانشگاه ویرجینیا، از برجستهترین اساتید ایرانی مقیم آمریکا و نامآورترین صاحبنظر سیاست و روابط خارجی ایران است و تا کنون دهها مقاله و کتاب به زبان انگلیسی انتشار داده است
پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
فصلنامه علمی راهبرد
1028-3102
11
1
2003
05
22
بازخوانی یک کتاب؛ ایران و عراق در فراسوی جنگهای خلیج فارس
123926
FA
حمید
احمدی
Journal Article
1970
01
01
آثار و نوشتههای مربوط به تحولات بینالمللی و منطقهای را اصولاً میتوان به سهگونه طبقهبندی کرد; 1- کتابهای تاریخی و توصیفی که از سوی مورخان برجسته و یا آماتور پیرامون تحولات سیاسی در سطح بینالمللی و یا منطقهای درباره روابط میان کشورها نوشته میشود. برخی از این آثار با تکیه بر اسناد و نوشتههای معتبر از ویژگی مهمی برخوردار هستند؛ ; 2- کتابهای نظری و مفهومی که معمولاً از سوی اساتید دانشگاهها برای نهادینه کردن درک تحولات منطقهای و بینالمللی نوشته شده و با ارائه چارچوبهای نظری درصددند تا درک مشترک از تحولات بینالمللی به دست بدهند